woensdag 23 juni 2010

Foto 6: jonge soldaat in uniform KNIL = Hendrikus van Rooij? (Nijmegen)

 
Een jongeman in uniform met lichte haren en een dun snorretje staart ons met gefronste wenkbrauwen aan vanuit het verleden, wel minstens 100 jaar geleden. Het enige opschrift van deze Carte de Visite is het achterop geschreven: "Tante Cathrien" en daaronder: "H van Rooy". Dat is dan ook het enige concrete aanknopingspunt voor de identiteit van deze soldaat.
 
Binnen onze familie is inderdaad een Van Rooij te vinden: mijn betovergrootmoeder Catharina Larue - de Haan had een zus Louisa de Haan die in 1869 te Nijmegen met Willem Frederik van Rooij trouwde. Was "H. van Rooij" hun zoon Hendrikus (* 1885), en was deze dan de afgebeelde? Qua leeftijd kan hij goed passen, als de foto inderdaad uit het prille begin van de 20ste eeuw stamt. 
Het gelige karton en het ontbreken van enige opdruk, het gevigneteerde portret ('in een wolkje'): het lijkt eigenlijk op een veel oudere datering te duiden. Dergelijke vignetfoto's kwamen al rond 1860 voor, en in latere tijden was het toch redelijk gangbaar dat de fotograaf zijn gegevens op het kaartje liet drukken.
Ik vroeg me daarom af of deze foto niet toch ouder zou zijn, wellicht van vader Willem Frederik van Rooij. Mogelijk duidde het opschrift niet op de afgebeelde persoon maar op de afzender of de bestemming voor de foto; men wist zelf immers wel wie er op de foto stond? Het is één van de zeer weinige cartes de visites in mijn verzameling waarop iets staat geschreven.
 
Overigens nam ik automatisch aan dat het een militair uniform is, maar kon het niet ook van een harmonie, schutterij of iets anders zijn? Vooral de koordjes overdwars oogden eigenlijk niet erg functioneel voor een soldaat in deze tijd. Na even op internet zoeken (googlen op afbeeldingen van oude uniformen leverde niet direkt veel op over deze periode) heb ik de foto vanmiddag gemaild naar de "Vraagbaak" van het Legermuseum in Delft, die overigens een mooie en uitgebreide website heeft.
Wat schetst mijn verbazing? Na een HALF UUR kreeg ik al een mailtje met het antwoord!
 
----------------------------------------------

U stelde de volgende vraag: Is op bijgevoegde oude foto een soldatenuniform te zien?

Antwoord:

Geachte mijnheer Brassé,

Hartelijk dank voor uw vraag.

Het betreft hier inderdaad een militair, maar in het uniform van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger. Het is het model 1894 met vijf afneembare tressen. Ook op de schouders waren de tressen afneembaar. De kleur van de biezen/tressen was voor de infanterie oranje. Uit uw foto kan ik niet opmaken tot welk wapen hij behoorde. De foto kan dus gemaakt zijn tussen 1894 en 1912. In 1912 kreeg het KNIL nl. een grijsgroen uniform.

In de vaste opstelling van het museum staan eenzelfde soort type uniformen. U bent van harte uitgenodigd om de collectie te komen bekijken. Loopt u dan ook even binnen bij het Collectie Informatie Centrum, dan laat ik u zelfde soort typen uniformen zien in onze database.

In de hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd,

Met vr. groet,

Tristan Broos

Collectie Informatie Centrum

----------------------------------------------
 
Ik heb natuurlijk gelijk een hartelijk bedankje teruggemaild!
 
Alles wijst dus op Hendrikus van Rooij, die rond 1903-1905 zijn dienstplicht zal hebben vervuld.
Wellicht vermelden zijn huwelijksbijlagen dat hij dat bij de KNIL heeft gedaan?
 
Dan nog de vraag wie "tante Cathrien" was? Moeder (en oma) Catharina de Haan zal als roepnaam Cathrien hebben gehad, dus haar jongere zus Catharina Francisca zal Francien hebben geheten. De vrouw van Hendrikus van Rooij, Johanna Catharina de Kloet, lijkt de aangewezen persoon, maar dan is het opschrift op zijn vroegst van 1907, toen zij in de familie trouwde, en technisch gezien was ze dan ook geen tante van de Larue's, maar de vrouw van een (jongere) neef, of voor de kinderen van Bart Larue een 'achtertante'. Het ligt niet zo voor de hand, maar het zou wel kunnen. Zij overleed overigens in 1934 (blijkens Genlias).
 
Maar ik heb een beter idee: Hendrikus van Rooy ging naar Indië varen als KNIL soldaat, en liet een foto maken die hij naar verschillende familieleden stuurde; één exemplaar was bestemd voor zijn geliefde tante Cathrien, dus hij schreef zelf achterop: (voor) "Tante Cathrien", "H. van Rooy". Tante Cathrien was dus waarschijnlijk mijn betovergrootmoeder Catharina Larue-de Haan! Zij overleed op 25 november 1903, dus het zou nog prima kunnen; Hendrikus was toen 18 jaar.
 
Wie kan de identiteit van de afgebeelde persoon bevestigen?
 
 
Bron Burgerlijke stand - Huwelijk
Archieflocatie Gelders Archief
Algemeen Toegangnr: 0207
Inventarisnr: 8540
Gemeente: Nijmegen
Soort akte: Huwelijksakte
Aktenummer: 360
Datum: 28-11-1907
Bruidegom Hendrikus van Rooij
Geboortedatum: 30-09-1885
Geboorteplaats: Nijmegen
Bruid Johanna Catharina de Kloet
Geboortedatum: 01-02-1886
Geboorteplaats: Hatert
Vader bruidegom Willem Frederik van Rooij
Moeder bruidegom Louisa de Haan
Vader bruid Adam Jasper de Kloet
Moeder bruid Anna Maria van der Merkt
Nadere informatie beroep Bg.: ketelmaker; beroep Bd.: zonder beroep; beroep vader Bg.: arbeider; beroep moeder Bg.: zonder beroep; beroep vader Bd.: metselaar; beroep moeder Bd.: zonder beroep; wettiging 1 kind
 
 

zaterdag 12 juni 2010

Foto 36 en 70: familie Van den Bogaard-Klein (Geleen-Lindenheuvel)

 
Voor de variatie vandaag een foto waarvan ik wel meen te weten wie erop staan. De moeder van het gezin hierboven is overduidelijk nauw verwant aan mijn oma Larue, en oma stamde uit Venlo en had weinig verdere familie in Zuid-Limburg wonen: bij mijn weten een neef Piet Klein in Heerlen (met vrouw en 2 kinderen) en een nicht Van den Bogaard-Klein in Geleen (met tenminste 1 dochter, Annie). Nu dan, achterop deze foto (geschat op jaren '40) staat "Foto Delahaye Geleen", dus het kan eigenlijk nauwelijks missen! Afgelopen week heb ik daarom in het bevolkingsregister van Geleen gekeken, en inderdaad bleek dit echtpaar 2 zonen en 2 dochters te hebben. In het archief en op internet vond ik daarna van allevier ook de partners en overlijdens. Voornoemde Annie bleek vorig jaar te zijn overleden, als laatste van de afgebeelde personen. Hieronder hun personalia. Wat nog rest is een 'officiële' bevestiging, en wie wie was van de zonen en dochters. Op het oog neem ik aan dat van links naar rechts de kinderen Annie, Harry, Maria Mathilda Josephina en Arnold te zien zijn.
Overigens trouwde Arnold in 1935; zou het ontbreken van zijn vrouw erop duiden dat deze foto daarvoor is genomen? In dat geval zou de afgebeelde Annie nog geen 15 jaar geweest kunnen zijn, en ze lijkt me hier toch wel wat ouder. Maar ik ben niet goed in het schatten van leeftijden...
 
 

Dan foto 70: daar had ik aanvankelijk met een vraagteken Piet Klein bij staan, maar hij lijkt toch wel heel erg op dhr. Van den Bogaard, misschien 20 jaar ouder?
 

Johan Francis Leonard van den BOGAARD, spoorwegbeambte, geboren te Venlo op 10‑06‑1890, overleden op 14‑05‑1962, zoon van Wilhelmus van den BOGAARD en Mathilda PETERS.

Gehuwd te Venlo op 04‑11‑1912 met Maria Johanna KLEIN, geboren te Venlo op 02‑01‑1892, overleden te Geleen (Lindenheuvel) op 08‑11‑1956, dochter van Arnold KLEIN, dagloner, spoorwegarbeider, en Anna Maria LARUE.

Uit dit huwelijk:

1.         Arnoldus Wilhelmus Johannes (Arnold) van den BOGAARD, geboren te Venlo op 24‑10‑1912, overleden te Sittard op 23‑05‑1963.

Gehuwd te Geleen op 31‑05‑1935 met Maria (Mia) KOENDERS, geboren te Borbeck/Essen (D) op 31‑08‑1916, overleden te Geleen op 14‑04‑1996, dochter van Anton Johann KOENDERS en Eva van KLIPPEL.

2.         Hendrikus Petrus Jacobus (Hary) van den BOGAARD, geboren te Venlo op 07‑03‑1915, overleden te Geleen op 23‑09‑1983.

Gehuwd met Anna Maria (Annie) BRONNEBERG, geboren op 31‑08‑1919, overleden op 09‑05‑1997.

3.         Maria Mathilda Josephina van den BOGAARD, geboren te Venlo op 29‑11‑1916, overleden te Maasmechelen (B) op 22‑07‑1977.

Gehuwd met Godfried J. (Frits) KOOPMANS, geboren te Helden op 17‑04‑1919, overleden te Geleen op 03‑04‑2003.

4.         Johanna Catharina (Annie) van den BOGAARD, geboren te Venlo op 10‑06‑1920, overleden te Geleen op 01‑09‑2009.

Gehuwd met Bernardus Jozeph (Ben) VELDMAN, geboren te Zwollerkerspel op 12‑03‑1921, overleden te Geleen op 22‑02‑1982, zoon van Theodorus VELDMAN en Maria Johanna ELSHOF.

 

Wie kan één en ander bevestigen?




dinsdag 1 juni 2010

Foto 23: portret oude vrouw zittend met bijzettafeltje (Venlo?)

 
Deze oudere vrouw zou naar ik hoop één van mijn betovergrootmoeders kunnen zijn:
 
Helena Huijs uit Helden (* Maasbree 17-12-1838, + Helden 17-6-1922), de moeder van Maria Larue-Huijs (1879-1938). Qua postuur doet ze wel aan Maria Huijs denken.
 
Catharina de Haan (* Cuijk 12-1-1834, + Venlo 25-11-1903), de weduwe van Nies Larue (1826-1878) en de schoonmoeder van Maria Huijs.
 
De vrouw op de foto oogt armoedig, in een eenvoudig effen kleed, waar men normaliter voor zo'n gelegenheid toch zijn beste zondagse kleren aandeed.
Catharina de Haan was zeker van eenvoudige afkomst: ze had als lompenkoopster en (straat?)zangeres haar brood verdient, en Nies Larue was eveneens lompenkoper, kramer en orgeldraaier geweest.
Helena Huijs kwam bij mijn weten uit een wat beter gestelde familie, maar zal het als alleenstaande moeder ook niet breed hebben gehad.
 
Het kaartje is 6x9 cm. en bevat geheel geen tekst. Wat opvalt is, dat het afgesneden lijkt: aan de andere kant van het bijzettafeltje heeft mogelijk een echtgenoot gezeten? Dan kan het Helena Huijs toch niet zijn!
Aan de linkerrand van de foto was met inkt een lijn getrokken, die op de scan is weggevallen; het karton loopt daar ietsje verder door dan de foto zelf. Blijkbaar is de foto met een soort stanleymes afgesneden langs de getrokken lijn.
 
Ik had als datering geschat 1900-1910, maar dat was met in mijn achterhoofd de gedachte dat het één van mijn betovergrootmoeders zou zijn.
Objectief bekeken lijkt de foto nog een stuk ouder. Wat als het nog de generatie daarvoor betreft?!
De moeder van Helena Huijs was Petronella Smets (* Maasbree 5-11-1818, + Helden 26-12-1890), gehuwd met Conrard Huijs (1804-1879).
De moeder van Catharina de Haan was Margaretha van Esch (* Cuijk 13-3-1814, + Nijmegen 16-3-1882), gehuwd met Christiaan de Haan (1810-1883). Christiaan de Haan was overigens in zijn laatste levensmaanden nog hertrouwd met Anna Goorsenberg (1820-1884).
De moeder van Nies Larue, Maria Catharina Christiane was reeds in 1829 overleden; zijn stiefmoeder Catharina Jacoba Stevens overleed in 1864.
 
Petronella Huijs-Smets en Margaretha de Haan-van Esch zouden dus goede kandidaten voor de afgebeelde persoon kunnen zijn.
Maar het kan ook een tante zijn geweest, een andere verwant, of een geliefd persoon die geen familie was...
 
Wie weet wie dit is?